terug naar een jeugd in ierland de as van mijn moeder geschreven door frank mccourt is een mooi simpel gehouden beschrijving van zijn arme jeugd in ierland, zo rond de tweede wereldoorlog. zijn jeugd is eigenlijk een aaneenschakeling van rampen armoede en teleurstelling, en toch lukt het hem om het verhaal met de nodige humor te schrijven. het duurt even voordat je als lezer gewend bent aan zijn schrijfstijl en een beetje soepel door het boek heen fietst, maar als je eenmaal gevangen bent door het verhaal laat het je ook niet meer los. zelfs weken nadat je het boek uitgelezen hebt blijven de beelden door je hoofd heen spoken. een aanrader voor iedereen die van lezen houdt en wil lezen over mensen, echte mensen. waar gaat het nu precies over? frank wordt geboren in het amerika van de jaren dertig, zijn ouders hebben het niet makkelijk en hebben zelfs moeite om elke dag genoeg eten op tafel te krijgen. zijn vader kan moeilijk werk vinden door zijn ierse accent, en als hij werk heeft is hij binnen een paar weken weer ontslagen. het loon dat hij dan af en toe verdiend maakt hij op in het buurt cafe. omdat het allemaal niet loopt en vader al een hele tijd geen werk meer heeft kunnen vinden, besluiten ze om terug te keren naar ierland, naar limmerick de geboorte stad van moeder. de boottocht wordt betaald door oma, die daar helemaal niet blij mee was. ook in limmerick gaat het niet zoals het moet gaan het gaat slecht met de economie en daardoor kan vader nog geen werk vinden. ook hier kan hij een gekregen baan niet vasthouden en vaak drinkt hij zijn loon op voordat hij thuis komt. in de loop der jaren krijgt frank vier broertjes, de eerste twee overlijden op jonge leeftijd aan de armoede, met de andere twee gaat het beter. ookal zijn ze alledrie behoorlijk ziekelijk. ook met frank gaat het niet al te best, zijn ogen zijn altijd ontstoken hij heeft daar ook een tijdje voor in het ziekenhuis moeten liggen. als het echt niet langer gaat om het gezin in leven te houden besluiten ze dat vader maar beter naar engeland kan gaan. de tweede wereldoorlog is ondertussen aan de gang en de werkeloosheid in engeland was erg hoog. vader kon daar dan ook zonder problemen werk vinden en net zoals anders stuurde hij in het begin wel wat geld op maar dat was ook weer snel afgelopen. moeder moest met haar drie kinderen van de bijstand leven, en dar schaamde ze zich diep voor. vooral ook omdat alle vrouwen om haar heen wekelijks een flinke som geld toegestuurd kregen, en zij zelfs welvarend werden, terwijl het gezin dieper en dieper in de problemen raakte. de jongens gaan ondertussen wel naar school, dat ze daar de enige zijn die zonder schoenen lopen lijkt hun niet te deren. frank is een slimme jongen die het met zijn verstand nog ver zou kunnen schoppen, maar hij is vastbesloten om te gaan werken zodra hij 12 is geworden. en inderdaad krijgt hij een baantje bij het postkantoor, terwijl zijn moeder het absoluut oneens is met zin beslissing, omdat ze graag een betere toekomst voor haar zoon had gezien. maar frank is vastbesloten en gaat aan het werk, wat hij verschrikkelijk vindt, maar hij wil de man in huis zijn en dus ook financieel voor zijn moeder en broertjes zorgen. zijn moeder houdt zonder dat hij dat weet elke week geld voor hem achter, totdat het genoeg is om naar amerika te kunnen, dan vertrekt frank voor een betere toekomst. daarover heeft hij in zijn nieuwste boek geschreven. het thema zelf is niet origineel, er zijn al meerdere boeken met hetzelfde thema geschreven, denk maar aan 'paddy clarke ha ha ha' van roddy doyle en toch is het boek bijzonder. dat zit hem vooral in de manier waarop het geschreven is, nergens valt een spoor van vals sentiment te ontdekken, of zelfmedelijden. als frank werkt voor de post, ontmoet hij een oudere man, die hij regelmatig gaat voorlezen. door deze man komt frank in aanraking met verschillende boeken en daardoor met andere werelden, hij leert dat er ook mensen zijn die anders leven ookal had hij dat natuurlijk ook al wel in zijn eigen dorp gezien, maar dat het heel anders kon wist hij niet. het verhaal wordt ook met zo'n precisie met zo'n oog voor detail verteld dat het alleen maar bewondering kan opwekken. er blijft niets onduidelijks over bij alles kan iedereen wel een beeld vormen. de karakters, de gevoelens worden zo neergezet dat je gewoon niet anders kan dan meeleven, meedenken en meevoelen met de personen, het is zo echt zo oprecht ook. het is erg moeilijk te beschrijven wat dit boek nou tot een bijzonder boek maakt, eigenlijk zou iedereen het gewoon moeten lezen, zodat we er niet meer over hoeven praten, maar dat we het met z'n allen kunnen voelen. een verfrissend debuut van schrijver die hopelijk in zijn vervolg deze schrijfstijl kan hanteren.