amerikaanse rooktaferelen stel: je bent al bijna je hele leven verslaafd aan sigaretten en krijgt op een dag te horen dat je longkanker hebt. wat doe je dan? de eerste mogelijkheid is om jezelf voor de kop te slaan waarom je altijd zo eigenwijs bent geweest dat je alle goede adviezen om te stoppen in de wind hebt geslagen. je familie en vrienden hadden niet alleen last van jouw rook, nee ze hadden ook nog eens het beste met je voor!! een tweede mogelijkheid bestaat eruit de schuld bij anderen te leggen. wist jij veel dat je van die paar sigaretten zo vreselijk ziek kon worden! ja, toen je al lang verslaafd was waren daar opeens allerlei voorlichtingscampagnes over de gevaren van het roken. maar toen was je niet meer te stoppen... degenen die jou die verslaving hebben opgelegd, dĦe zouden gestraft moeten worden! in amerika wint deze mogelijkheid de laatste jaren flink aan populariteit. steeds vaker worden sigarettenfabrikanten aangeklaagd door mensen die ongeneeslijk ziek zijn geworden van het roken. mensen die al tientallen jaren verslaafd zijn, denken nu hun recht te halen door het indienen van een schadeclaim. er wordt zelfs beweerd dat sigarettenfabrikanten stoffen aan hun producten toevoegen die het roken verslavend maken. wij nuchtere nederlanders schijnen nu te denken 'wat die amerikanen kunnen, kunnen wij ook' en proberen op slinkse wijze geld los te kloppen bij de sigarettenfabrikanten. is dit rechtvaardig? kan men zelf meer niet uitmaken wat goed of slecht is? in dit betoog zal ik mijn mening uiteenzetten aan de hand van de volgende stelling: 'voor de gevolgen van roken ben je zelf verantwoordelijk'. ten eerste is het een belachelijk idee dat je de schuld voor zoiets stoms bij een ander legt. ook al werd je pas op de hoogte gesteld van de risico's toen je verslaafd was, het is nooit te laat om te stoppen. er zijn steeds meer mogelijkheden (denk aan cursussen en dergelijke) die hulp kunnen bieden bij het stoppen met roken. stichting stivoro (stichting voor volksgezondheid en roken) adverteert zelfs met een zogenaamd advies op maat. vakkundige mensen stellen dan zorgvuldig een afkickprogramma op dat helemaal past bij jouw situatie. vaak is het ook mogelijk om met een grote groep rokers tegelijk te stoppen. rond de jaarwisseling worden er verschillende weddenschappen aangegaan omtrent het stoppen met roken en bovendien besteden radio en tv. er voldoende aandacht aan. kortom, er zijn tal van mogelijkheden om van het roken af te komen voordat het te laat is. iemand anders verantwoordelijk stellen voor jouw longkanker, getuigt ervan dat je altijd hebt geleefd met oogkleppen waardoor je al deze mogelijkheden niet zag. niet de sigarettenfabrikant is fout, maar jijzelf bent de schuldige. jĦj bent degene die telkens opnieuw weer de beslissing neemt om er eentje op te steken, geen sigarettenfabrikant die dan zegt 'neem er nog een'. bovendien zit die man of vrouw helemaal niet te wachten op jouw gerook, want er zijn toch nog genoeg anderen die zich kapot roken en waaraan ze dus bergen verdienen. de beslissing om te roken ligt enkel en alleen bij jezelf. een beetje doorzettingsvermogen is toch niet teveel gevraagd als het om je eigen leven gaat? 'het kost me te veel moeite om te stoppen' is een slechte smoes. waar gaat het heen met onze maatschappij als je voor al je fouten de schuld bij een ander legt? nu worden er sigarettenfabrikanten aangeklaagd, maar voor hetzelfde geld zijn het volgend jaar de chipsmakers die ons zwaarlijvigheid bezorgen (met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten), de tompoucebakkers van de hema of de meisjes van verkade. alles wat ongezond is en wat bijvoorbeeld kanker tot gevolg kan hebben als je er teveel van neemt, kan dan op gelijke voet worden gesteld met die nicotinestaafjes. het einde is zoek. het begint met iets 'gevaarlijks' als roken, maar straks kan zo op alle slakken wel zout worden gelegd. het moge duidelijk zijn dat de roker zelf verantwoordelijk moet worden gesteld voor de gevolgen van het roken. ten eerste zijn er tal van mogelijkheden die professionele hulp en begeleiding biedt bij een stoppoging. een verslaving betekent niet langer dat je niet meer kunt stoppen met roken. dit is al zeker tien jaar zo, dus ingaande het afgelopen decennium zou er in ieder geval al geen sigarettenfabrikant aangeklaagd mogen worden. ten tweede is de sigarettenfabrikant er niet bij als iemand een peuk opsteekt. het is en blijft je eigen beslissing, verslaafd of niet. en bovendien: waar moet het in de toekomst naar toe als we zo beginnen? volwassen mensen moeten volwassen keuzes kunnen maken. het is te kinderachtig om met een vingertje iedereen in de gaten te moeten houden. men moet zelf zo verstandig kunnen zijn om te bepalen wat goed of slecht is. als dat niet meer kan, vrees ik het ergste...