fin de sciecle

	nog minder dan twee maanden en dan is het zover. over twee maanden zijn
we in het nieuwe millenium aangeland. het is dan het jaar 2000. iedereen is er
al druk mee bezig. men is bezig grote feesten te regelen. stad en land worden
af gebeld om de beste artiesten te regelen voor deze millenium feesten. helaas
zeggen de artiesten maar al te vaak af. zij willen, zoals de meeste nuchtere
hollanders betaamt, de eeuwwisseling 'gewoon' doorbrengen met familie en/of
vrienden. ook is men druk in de weer om voorbereid te kunnen zijn op het
millenium probleem. maar ook dit gebeurt in alle rust. de nederlander wil
natuurlijk niet in de problemen komen tijdens de eeuwwisseling en probeert hier
alles aan te doen, maar meer dan dit kan hij niet doen. de rest is afwachten.
ook het einde van de vorige eeuw heeft veel stof op doen waaien. een voorbeeld
hiervan is het dandyisme van het fin de sciecle. aan het eind van deze eeuw is
de reactie van mensen dat ze gaan denken aan de belangrijke dingen in het
leven, zoals vrienden, liefde en naastenliefde. het materiele wordt minder
belangrijk gevonden. zowel aan het einde van deze eeuw als aan het einde van de
vorige eeuw zijn er mensen geweest die het einde van de wereld voorspelden op
de scheiding van twee eeuwen en nu de scheiding van twee milleniums. zowel
nostradamus als de jehova's getuigen hebben dit voorspeld en er zijn meer
mensen geweest. ook hier wordt door de nederlanders rustig op gereageerd. er
zijn natuurlijk mensen die hier erg mee bezig zijn, maar de meeste nederlanders
zullen er geen uur minder om slapen. je kon het al zien aan de reactie op het
millenium probleem en aan de nederlandse artiesten: men zal proberen iets
speciaals van deze milleniumwisseling, maar men reageert met een nederlandse
nuchterheid op de problemen en voorspellingen.

	het 'fin de sciecle', het einde van de eeuw. het einde  van de vorige
eeuw werd gekenmerkt door het dandyisme. het naderende einde van de eeuw had
invloed op het gedrag van mensen. men ging zich extravagant gedragen en kleden.
als het einde der tijden inderdaad zou komen, had men in ieder geval van het
leven genoten. de sfeer in die tijd was echter niet vrolijk. men gedroeg zich
melancholiek. het einde der tijden naderde misschien en men leed hieronder. er
gebeurde echter niets. na deze tijd van extravagantie en melancholie brak te
tijd van voor de eerste wereldoorlog aan. men ging realistische tegen het leven
aan kijken. zo wisselde de kijk op de wereld elkaar af en nu zijn we weer
beland aan het einde van een eeuw, aan het einde van een millenium zelfs. zoals
ik al zei wordt hier ook nu weer op gereageerd. aan het einde van de eeuw gaat
men nadenken over het leven. men gaat belang hechten aan wat echt van waarde
is. als het einde van de wereld inderdaad nadert heeft men in ieder geval
genoeg aandacht aan zijn naasten geschonken. na de wisseling van de eeuwen, een
eeuw geleden, gebeurde er niets. waarschijnlijk zal dat deze keer ook weer zo
zijn. over een jaar of tien zullen we weer anders tegen de wereld aankijken en
andere dingen in het leven belangrijk vinden en over vijfentwintig jaar zal dit
weer zo zijn.

	het einde der tijden is vaak voorspeld. voor deze eeuw heeft
nostradamus het einde voorspeld. ook de jehova's getuigen hebben al een aantal
keren het einde van de wereld voorspeld. in tsjechoslowakije was een non die
dit voorspelde. er zijn honderden waarzeggers die dit hebben beweerd en ik kan
nog wel meer voorbeelden noemen. laten we de groep van waarzeggers buiten
beschouwing laten. waarschijnlijk was het verdienen van geld hun grootste
drijfveer voor het doen van voorspellingen. de jehova's getuigen hebben al een
aantal keren data genoemd, wanneer de wereld zou vergaan. het zou eerst in de
jaren vijftig gebeuren, toen ergens in de jaren zeventig en de laatste keer zou
het in 1984 gebeuren. ook in de vorige eeuw hebben ze al een paar van deze data
genoemd. de voorspelling is echter nooit uitgekomen. in nederland wordt er
altijd een beetje schamper gedaan over deze groep mensen. ze worden niet
serieus genomen. dit is niet zo verwonderlijk. de voorspellingen die ze hebben
gedaan zijn nooit uitgekomen, dit doet de geloofwaardigheid geen goed. ook zijn
de nederlanders een nuchter volkje dat zich niet snel druk ergens over maakt.

	ook in de praktijk is die nuchterheid te zien. het millenium probleem
wordt grootschalig aangepakt. overal bieden bedrijven hun diensten aan om dit
probleem op te lossen. de computers moeten blijven werken, ook als het jaartal
van 1999 verspringt naar 2000. er zijn mensen die het met lede ogen aan zien,
maar de meeste mensen hebben er vertrouwen in dat alles goed zal gaan. de
vliegtuigvluchten zullen flinke vertragingen oplopen, maar de algemene
opvatting is dat er geen vliegtuigen uit de lucht zullen vallen. veel mensen
zullen met de millenium wisseling toch maar niet gaan vliegen, maar over het
algemeen windt men zich er niet erg over op. er wordt alles aan gedaan om het
millenium probleem zo goed mogelijk te verhelpen, maar dit gebeurt in alle
rust.

	de eeuwwisselingen zullen de gemoederen blijven bezighouden. men zal op
deze tijdstippen altijd na gaan denken over de afgelopen eeuw en hel leven op
zich. ook zullen er altijd mensen blijven die voorspellen dat de wereld
vergaat. de tijd is echter altijd rustig voortgegaan en, hoewel de aarde
natuurlijk een zal vergaan, ook dit jaar zal alles normaal verlopen. natuurlijk
probeert men iets bijzonders te maken van deze bijzondere gebeurtenis. het
gebeurt maar eens in de duizend jaar dat er een millenium wisseling voorkomt,
dus men zal het niet zomaar voorbij laten gaan. de nederlander is echter
nuchter van aard en zal het belangrijker vinden dat hij deze bijzonder
gebeurtenis met familie en vrienden kan vieren.