patsboem 2000

van het jaar 2000 gaat iets uit. sekten en voorspellingen, het einde van de
wereld, armageddon, apocalyps nostradamus, de dag des oordeels enz. je hoort er
genoeg over. maar waarom is het jaar tweeduizend zo spectaculair? 

	rond elke eeuwwisseling zouden er spanningen zijn. natuurlijk zijn er
rond elke eeuwwisseling spanningen aan te wijzen en revoltes. toch, als je
kijkt naar elke 50 jaar, dan zouden er ook spanningen aan te wijzen zijn. en
daartussen ook. als je gelooft dat er eeuwwisselingspanningen zijn, dan zie je
die ook - zo simpel is het.

	sekten zouden het jaar 2000 als een magisch jaar zien. er zouden
bijvoorbeeld verschrikkelijke dingen gebeuren op deze dag. de meeste sekten met
een voorspellende, apocalyptische inslag baseren zich echter op astrologie. zo
was er onlangs een zeldzame conjunctie (bepaalde positie van sterren e.d.),
waaraan een voorspelling verbonden was, en wel het einde der tijden. dat deze
conjunctie vlak voor 2000 viel was toeval. het is dus onwaarschijnlijk dat er
een sektarische explosie zou zijn met het jaar 2000. natuurlijk zijn er enkele
van deze sekten, die zich dan bijvoorbeeld baseren op de openbaringen in de
bijbel, waar zoiets staat als dat de duivel duizend jaren gevangen zou zitten
en dan weer vrij zou zijn. en de dag des oordeels zou ook op 2000 vallen
volgens sommigen. maar deze sekten zijn sterk in de minderheid.	

	nostradamus voorspelde dat op een bepaalde datum eind 1999 (het was de
enige datum die hij heeft genoemd - zo precies is hij in zijn boek nergens!)
een ooit vreeswekkende leider uit het oosten weer neer zou dalen op aarde en
naar het westen zou trekken en daarmee het einde der tijden inluidde.
nostradamus heeft dus helemaal niet, zoals vaak wordt gesuggereerd, voorspelt
dat in het jaar 2000 de wereld zou vergaan. gelukkig was het geen goede
voorspeller, wat blijkt uit het feit dat hij wel zoiets als een vroegere turkse
oorlog voorspelde, maar niet de eerste en de tweede wereldoorlog!

	jezus is 2000 jaar geleden geboren. dat klopt weliswaar niet (het zou
2004 moeten zijn volgens sommigen), maar zelfs als het klopte, dan was het jaar
2000 niets meer dan een bijzondere verjaardag geweest. nergens staat dat er na
2000 jaar een opstanding van jezus zou zijn of zoiets. bovendien is dit vanuit
een puur christelijk oogpunt. alle andere godsdiensten kennen een andere
jaartelling, en bij hen is het jaar 2000 al geweest of moet nog komen.

	is het jaar tweeduizend dan toch niet bijzonder? het is in zoverre
bijzonder dat 2000 een mooi getal is, en mensen zijn nou eenmaal gevoelig voor
getallen. het is een mooi ankerpunt. mensen houden van dingen die er het eerste
zullen zijn in een nieuw millennium (denk aan millenniumbaby's en -huwelijken)
of ankeren afspraken aan dit punt. het is dit jaar ook een jaar van
'overzichten': wat is er in de vorige eeuw / millennium allemaal gebeurd? wat
waren de meest bijzondere mensen? verder kan er reclame worden gemaakt. alles
krijgt te pas en te onpas het voorvoegsel 2000- of millennium mee (zoals
millenniumbier, 2000-systemen), waar dan mee bedoeld wordt dat het om iets
moderns, iets technisch hoogstaands gaat. 2000 roept ook een sfeer van
computers op, wat weer veroorzaakt wordt door sciencefiction (denk aan arthur
c. clarkes '2001 a space odyssee). dit jaar zat de bioscoop vol met
apocalyptische films (waterworld, justice day, the matrix).

	het is niet zozeer het geval, lijkt het, dat het jaar 2000 zelf, of oud
en nieuw, zo tot de verbeelding spreekt, als wel de vraag wat het volgende
millennium / eeuw ons brengt. de globalisering van de massamedia (oorlogen
waren er altijd, maar nu zien we ze op tv), de computerrevolutie, maar ook de
biotechnologie en de steeds grotere politieke bemoeienis van alle landen
onderling - alles op zowel ethisch als technisch niveau verandert snel en daar
zitten wij middenin. het jaar 2000 lijkt een drempel te zijn om juist die
combinatie van ankergetal en de stroomversnelling waar de wereldmaatschappij in
terecht is gekomen. we voelen ons als lagere schoolleerlingen die opeens naar
'de grote school' moeten. dat is eng, dat is ook een kwestie van plotseling
aanpassen in een onbekende omgeving.

	deze angst verklaart alle horribele voorspellingen van sekten,
apocalyptisch sciencefiction: de wereld wordt een wasteland (woestijn, zee of
ruinestad) waarin bendes dan wel computers de dienst uit maken. het jaar 2000
zet ons aan het denken over het algehele bestaan van het menselijke ras. we
voelen ons collectief schuldig aan ecologische rampen (vergelijk 'mad max' of
'waterworld'), sociale misstanden (vergelijk het opeens weer populaire
'clockwork orange') en onethische technologische vooruitgang ('johny mnemonic'
en 'the matrix'). 

	patsboem: 2000. dat is waar het uiteindelijk op neerkomt. er is opeens
een getal dat ons tot de verbeelding spreekt, dus 'er moet wel iets bijzonders
mee zijn', en we gaan nadenken wat dat dan wel niet kan zijn. in de gouden eeuw
zou men het paradijs verwachten, in onze pessimistische maatschappij de dag des
oordeels.

	veel mensen doen alsof ze vinden dat er niets aan de hand is, en
sommigen vinden dat ook. natuurlijk is er ook niks aan de hand. na wat
opschudding door alles wat mensen zich hebben ingebeeld zal het leven gewoon
weer verdergaan. een ankerjaar blijft het altijd, en een groot feest kan er dan
ook wel af, al slaat het niet echt ergens op. de meeste mensen blijven zelfs
thuis, maar dat kan natuurlijk ook zijn uit angst dat er misschien toch iets
gaat gebeuren - je weet maar nooit... 

de echte laatste dag komt heus nog wel, maar dat zal heel wat plotselinger
komen op een heel wat minder mooi getal; laten we zeggen in 2864?